صلوات : اللهم صل علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم
انواع سیستم های آبیاری تحت فشار:
1.سیستم آبیاری کلاسیک 2.آبیاری غلتان 3.آبیاری قرقره ای 4.آبیاری دوار مرکزی 5.آبیاری خطی 6.آبیاری زیر زمینی تراوا 7.آبیاری قطره ای ثقلی.
یک سیستم آبیاری معمولا از ایستگاه پمپاژ(قلب دستگاه)و لوله های اصلی و فرعی تشکیل می شود.
1.آبیاری قطره ای:
شامل:پمپ سیکلن پروانه فیلتر شن فیلتر توری تانک کود می باشد.
موتور پمپ:ممکن دیزلی باشد که از پمپ گریز از مرکز استفاده می کنیم.
پروانه:پروانه وقتی می چرخد از پمپ گریز از مرکز استفاده می کند و آب به سمت بیرون پرتاب می شود و بنابراین آب در آن قسمت انتها تحت فشار است و هرچه پروانه به سرعت بیشتری بچرخد فشار در آن قسمت بیشتر است و آب تا ارتفاع بالاتری می تواند برود.
در پمپ های لجن کش که حاوی رسوبات است پروانه باید در آن جوری باشد که رسوبات درآن گیر نکند و پمپ های لجن معمولی پروانه دیگری دارد.
.سیکلن:آب باید تا حد امکان تصفیه شود و سیکلن برای تصفیه شن و لای موجود در آب استفاده می شود(از خاصیت گریز از مرکز می توان استفاده کرد)و در سیکلن چرخش آب باعث میشود رسوباتی که با آب وارد می شود رسوبات در وسط جمع می شود(از نیروی جانب از مرکز استفاده می شود).
فیلتر شنی:استوانه ای دارد که ذرات شنی داخل آن قرار گرفته که آب وارد و از آن خارج می شود و رسو بات بین ذرات شنی گیر می کند.
تانک کود:یکی از مزیت های یک سیستم آبیاری این است که می توان کود را به صورت محلول درآورد و داخل تانک قرار داده و این کود به تدریج در مزرعه پخش می شود و نیازی به دستگاه کود پاش نیست.
فیلتر توری:دارای توری ظریفی است که آب ازآن عبور می کند و تمیز می شود.
لوله اصلی:مثل یک خیابان اصلی می ماند که لوله های فرعی ازآن منشعب می شود.
قطره چکان ها:روی لوله فرعی قرار می گیرندو2نوع قطره چکان داریم:روی لوله (out line)
درون لوله.(in line)
داخل قطره چکان یک مسیر مارپیچ وجود دارد که که آب وارد شده و فشار آب شکسته شده و در آخر آب قطره قطره بیرون می آید و با فشار خارج نمی شود تا خاک شسته و تخریب نشود.
2.سیستم آبیاری کلاسیک:
دارای لوله های اصلی و فرعی می باشد و دارای آبپاش است که روی لوله های فرعی نصب می شود و می تواند دایم متحرک و یا نیمه متحرک باشد.
انواع آبپاش ها:1. آبپاش چرخان 2.آبپاش ثابت
انواع آبپاشهای چرخان:1.ضربه ای(impact)2.دنده ای(gear-driven)3.عکس العملی.(reaction-type)
انواع آبپاش های ثابت:آب افشانها(spray-type).
لنسر:چکش به نحوی ساخته می شود که وقتی آب به چکش بر می خورد باعث می شود که چکش به عقب و دوباره به جلو حرکت کند و آب پخش شود و دور خودش بچرخد.
3.سیستم آبیاری غلتان:
لوله ها در محور چرخ هایی قرار گرفتند که چرخ ها را می توان حرکت داد و جای دیگر مزرعه گذاشت وقتی چرخ حرکت می کند آبپاش دارای وزنه ای است که باعث می شود ثابت باشد و همیشه به سمت بالا باشدو ممکن بوسیله موتور حرکت کند یا دستی باشد و این آبیاری برای محصولاتی تا ارتفاع یک متر که به صورت ردیفی کاشته می شوند به کار می رود.
و از 4 قسمت تشکیل می شود:1.موتور 2.لوله اصلی 3.چرخ ها 4.آبپاش ها
لوله اصلی از جنس آلو مینیم(AL)است طول لوله ها را می توان تا(370)متر افزایش داد
وظایف لوله اصلی:1.آب از درون آن حرکت می کند بعد به آبپاش ها می رسد 2.محور حرکت چرخ ها می باشد.
4.سیستم آبیاری قرقره ای:
یک آبپاش بزرگ داریم(تفنگ آبپاش)که این تفنگ آبپاش روی ارابه قرار گرفتهو دارای یک لوله بزرگ است که دور یک قرقره می پیچد.قرقره طوری طراحی شده که با فشار آب لوله را جمع می کند و به سمت خودش می کشد.آبپاش کاملا 4 طرف را آبیاری می کند(360)و تفنگ آبپاش باید(270)درجه را آبیاری کند و دور خود نچرخد و (90)درجه خالی بماندو در نتیجه پشت سر خشک میماند و غلتک ها روی مسیر خشک بر می گردند.
برای آبیاری گیاه با ارتفاع کوتاه و بلند و در زمین با شیب 10%استفاده می شود.
5.سیستم دوار مرکزی:
شامل یک برج مرکزی است که مثل مرکز یک دایره عمل می کند و بالها که مثل عقربه ساعت حول این مرکز می چرخد و مزرعه ای را به مساحت 50هکتار وبیشتر آبیاری میکند در اینجا آبپاش ها بر روی بال ها قرار گرفتند که به صورت لوله های عصا مانند پایین می آیند و آبپاش ها روی عصا قرار گرفتند و خاک شنی بهترین نوع خاک برای این آبیاری می باشد.
اجزای آن 5 قسمت دارد:1.برج مر کزی 2.بال 3.برج ها 4.بال اضافی 5. آبپاش
6.سیستم خطی:
مثل دوار مرکزی می باشد ولی به صور ت یک خط به سمت جلو و عقب آبیاری می کند و به صورت یک نوار روی مزرعه پاشیده می شود
7.سیستم آبیاری تراوا:
لوله ها در زیر زمین قرار می گیرند و لوله ها قرار گرفتند که آب از آن خارج شده و جذب خاک می شود و به این ترتیب برای شخم و رفتن به داخل زمین مشکلی نداریم و مشکلی که این سیستم دارد:این است که بوسیله حیوانات جونده خورده شده آب داخل مزرعه هدر رفته و ما هیچ اطلاعی نداریم.
8.سیستم قطره ای ثقلی:
قطره چکان ها به نحوی ساخته شدند که نیازی نیست آب با فشار داخل فشار شکن بمان د و مخزن هوایی احداث می شود و تحت نیروی آب یکبار آب پمپاژ می شود و حتی ممکن برای تامین فشار مورد نیاز از شیب زمین بتوان استفاده کرد.
9.آبیاری بارانی:
پروانه پمپ گریزاز مرکز:با استفاده از خاصیت گریز از مرکزپمپ بآب را
پمپاژمی کنددر اینجا پروانه پمپ با سرعت می چرخد وآب ازوسط وارد پروانه
میشود و از اطراف به بیرون پرتاب می شود(معمولا برای آب صاف و زلال
می با شد) لوله مکش خیلی سریع پر آب می شود وقتی پمپ با سرعت می چرخد و آب پرتاب می شود و داخل لوله مکش خلا ایجاد می شود.
حداکثر 5-7 متر اختلاف ارتفاع (فاصله لوله مکش تا پمپ)باید باشد بیشتر از آن
حد هوا می گیرد.در ابتدای لوله مکش برای این منظور شیر یک طرفه می گذارند
و یک صافی که جلوی آشغال ها را بگیرد.
در این شیر یک طرفه آب به سمت پمپ پمپاژ می شود ولی بر نمی گردد و خاصیت آن این است که:لوله مکش دیگر خالی از آب نمی شود.
داخل لوله مکش یک صفحه است که به یک فنر وصل است وقتی پمپ شروع به حرکت می کند صفحه بالا می آید و آب از اطراف وارد لوله می شود و وقتی پمپ خاموش شد صفحه پایین می آید و جلوی ورود آب را می گیرد.
انواع سیستم های آبیاری بارانی:
1.جا بجا شونده
2.نیمه جابجا شونده
3.نیمه ثابت
4.ثابت
5.مجموعه متحرک
6.مجموعه ثابت
7.مجموعه متحرک دایم
اجزای سیستم های آبیاری بارانی:
در تمام سیستم های آبیاری بارانی باید آب تحت فشار قرار بگیرد. فشار ممکن است بسیار زیاد(8 تا10)اتمسفر مانند آنچه در ماشین های تفنگی کاربرد داردو متوسط3 تا5)اتمسفر مانند سیستم های جابجا شونده کلاسیک و یا نسبتا کم(1تا2)اتمسفر باشد.امروزه سعی می شود سیستم های آبیاری بارانی برای صرفه جویی انرژی از انواع کم فشار طراحی شوند.سیستم های پیشرفته کم فشارمتحرک خطی و عقربه ای از این نوع به شمار می روند.در صورتی که منبع آب نسبت به مزرعه در ارتفاع بالاتری قرار داشته باشد این امکان وجود دارد که آب را با لوله منتقل نموده و از اختلاف ارتفاع برای تامین فشار در سیستم استفاده به عمل آورد اما در اکثر موارد فشار سیستم توسط پمپ تامین می گردد بنابراین(پمپ)اساسی ترین جزیک سیسم آبیاری به شمار می رود.
جز دیگر سیستم آبیاری بارانی(لوله اصلی)است که بین پمپ و نقطه ای که آب به مزرعه منتقل می شود قرار می گیرد.در مزرعه چون لوله های اصلی کمتر جابجا می شوند اکثرا در زیر زمین قرار می گیرند و هر کجا لازم باشد آب از آنها در یافت شود و یک لوله عمودی از آنها منشعب و تا سطح زمین بالا می آید.روی این لوله شیر فلکه نصب می گردد تا به آسانی بتوان جریان آب را قطع و وصل کرد.لوله اصلی دارای انشعابات کوچکتری به نام (لوله نیمه اصلی)می باشد.
آبرسانی به داخل مزرعه و جابجایی آب در زمین توسط لوله های دیگری که از لوله اصلی یا نیمه اصلی منشعب می شوند صورت می گیرد این لوله ها را (لوله های فرعی یا لاترال)گویند.
آخرین جز سیستم آبیاری بارانی را (آبپاشها)تشکیل می دهند آبپاشها ممکن است مستقیما روی لوله فرعی قرار گیرند و یا اینکه روی پایه عمودی که از لوله فرعی منشعب شده و به آن پایه آبپاش می گویند واقع گردند.وظیفه آبپاش:خارج ساختن آب از لوله فرعی و تبدیل آن به قطرات ریز و درشت و پخش در اطراف می باشد.
اندازه قطرات در آبپاشها:
اندازه قطر قطرات آب از این نظر حایز اهمیت هستند که باعث تخریب خاکدانه ها و ایجاد سله در سطح خاکهای لخت می شوند.بنابراین در بعضی خاک های حساس به فرسایش به تغییر سرآبپاشها می توان قطر قطرات را کاهش داد تا از نیروی برخورد آنها با خاکدانه ها کاسته شود.اما در جاهایی که باد وجود دارد اگر قطر قطرات کوچک باشند همراه با باد جابجا شده و الگوی توزیع آب در زیر آبپاش ها تغییر می کند.هرچه قطراتی که توسط آبپاش ها به سطح زمین می رسد ریزتر باشد نیروی برخورد آنها با خاک کمتر بوده و خطر سله بستن خاک کمتر می شود.
منبع
